Mesnil Jacques
Biografische elementen
| 1890-1892 | Kandidatuur natuurwetenschappen aan de Université libre de Bruxelles |
| 1892-1897 | Studie in de geneeskunde aan de Universiteit van Bologna, niet afgesloten. Ontdekt de vroege renaissance in Italiaanse musea en kerkelijke gebouwen; verwerkt veel literatuur, doet onderzoek in archieven. Contacten met Italiaanse anarchisten |
| 1895 | Eerste publicatie over anarchisme. Gevolgd door brochures en artikels in vooruitstrevende tijdschriften: Il Pensiero, La Société nouvelle, Les Temps nouveaux, Mercure de France en Van Nu en Straks. Start briefwisseling met Aby Warburg, met wie hij een levenslange vriendschap sluit |
| 1896 | Eerste publicatie over beeldende kunst in Van Nu en Straks: ‘Rubens in Antwerpen’ |
| 1897 | Terugkeer naar België, verkeert in Brussel in de kring rond Elisée Reclus, geograaf en anarchist. ’Vrij huwelijk’ met Clara Koettlitz; eerste publicatie over Botticelli |
| 1898 | Reist naar Bologna en Bergamo. Publiceert de Franse vertaling van Richard Wagners ’Die Kunst und die Revolution’ |
| 1899 | Vestigt zich met C. Koettlitz en hun zoon Lorenzo in Florence tot 1906. Verricht veel archiefonderzoek |
| 1900 | Begint kunsthistorische studies te publiceren, onder meer in 'Zeitschrift für bildende Kunst', 'Gazette des Beaux-Arts', 'Miscellanea d’Arte', 'L’Art flamand et hollandais', 'La Revue de l’Art Ancien et Moderne' |
| 1906 | Verhuist naar Parijs waar hij tot 1940 zal wonen |
| 1908 | Redacteur voor 'Guides Joanne' (later 'Guides Bleus'); vanaf 1924 voor 'Baedeker' |
| 1911 | Publiceert 'L'Art au nord et au sud des Alpes à l'époque de la renaissance : études comparatives', bundeling van artikels en nieuwe teksten |
| 1912 | Referaat op het 10de Internationale Congres voor Kunstgeschiedenis in Rome: ‘Les Résistances septentrionales à la conception plastique de l’espace due à la Renaissance et l’influence antiartistique des mystères’ |
| 1914-1918 | Actief in radicaal-pacifistische kringen, medestander van Romain Rolland; publiceert vanaf oktober 1918 in 'L’Humanité' |
| 1920-1924 | Lid van de nieuwe communistische partij; zomer 1921 naar Moskou en Petersburg, neemt deel aan het congres van de Derde Internationale. Groeiende onvrede over de totalitaire tendens in de USSR. Verlaat in 1924 'L’Humanité' en stapt uit de partij; publiceert vanaf dan in onafhankelijke tijdschriften, over het opkomende fascisme, ook over kunst en architectuur, onder meer in 'Europe', 'L’Art libre', 'Monde' ; ook in 'Gazette des Beaux-Arts', 'The Burlington Magazine', 'Arts et Métiers Graphiques' |
| 1926 | Voordracht aan de Warburg Bibliothek, Hamburg: ‘Die Kunstlehre der Frührenaissance im Werke Masaccios’ |
| 1927 | Publiceert de monografie 'Masaccio et les débuts de la renaissance' |
| 1929-1938 | Vier voordrachten in het Koninklijk Museum van Schone Kunsten, Antwerpen |
| 1930 | Referaat op het 12de Internationale Congres voor Kunstgeschiedenis in Brussel: ‘Le Problème de la troisième dimension chez les peintres néerlandais de la première moitié du 15e siècle’ |
| 1933-1936 | Zet zich in voor de vrijlating van radicale opposanten – onder meer Victor Serge – uit de gevangenissen van Stalin |
| 1938 | Publiceert met 'Botticelli' de som van zijn onderzoek |
| 1939 | Clara Koettlitz overlijdt na een lange ziekte |
| 1940 | Op de vlucht voor de Duitse troepen overlijdt Mesnil in Montmaur-en-Diois (Drôme) waar zijn zoon Lorenzo als architect betrokken was bij een woongemeenschap |
Bibliografie van de auteur
Mesnil 1891a = Fragment de « La Vie impossible », in Almanach de l’Université Libre de Bruxelles, Revue Belge Illustrée, Brussel, 1891, p. 41-43.
Mesnil 1891b = Sonnets damnés, in Almanach de l’Université Libre de Bruxelles, Revue Belge Illustrée, Brussel, p. 51-60.
Mesnil & Mesnil 1891 = J. Mesnil & G. Mesnil, Vadrouille, in Almanach de l’Université Libre de Bruxelles, Revue Belge Illustrée, Brussel, p.106-111.
Mesnil1894 = En Italie. Gabriele d’Annunzio, Brussel, La Société Nouvelle, 1894.
Mesnil1896a = Jours d’Italie, Le Réveil 6, 27 (nouvelle série), Gent, maart 1896, p. 162-166.
Mesnil 1896b = Rubens te Antwerpen, Van Nu en Straks. Nieuwe reeks 1, 5-6, december 1896, p. 341-351.
Mesnil 1897a = Le mouvement anarchiste, Les Temps nouveaux, Brussel, 1897.
Mesnil 1897b = Botticelli: Reisnota’s’, Van Nu en Straks. Nieuwe reeks 2, 2, juli 1897, p. 73-83.
Mesnil 1901 = Le mariage libre, Les Temps Nouveaux, Brussel, 1901.
Mesnil 1907 = Des critériums objectifs dans l’Histoire de l’Art, La Revue des Idées 4, 45, 15 september 1907, p. 817-829.
Mesnil 1909b = La civilisation florentine du XVe siècle, Mercure de France LXXVII, 280, 16 februari 1909, p. 648-665.
Mesnil 1910 = L’éducation des peintres florentins au XVe siècle, La Revue des Idées 7, 81, 15 september 1910, p. 195-206.
Mesnil 1911 = L’Art au nord et au sud des Alpes à l’époque de la renaissance : études comparatives, Brussel, G. van Oest & cie, 1911.
Mesnil 1912 = Les résistances septentrionales à la conception plastique de l’espace due à la Renaissance et l’influence antiartistique des mystères, in A. Venturi (ed.) L’Italia e l’arte straniera, Atti del X Congresso Internazionale di Storia dell’Arte, actes de colloque (Rome, 16-21 oktober 1912), Rome, Maglione e Strini, 1922, p. 303-305.
Mesnil 1914a = Esprit révolutionnaire et syndicalisme, Les Temps nouveaux, Parijs, 1914.
Mesnil 1914b = Henry van de Velde et le Théâtre des Champs Elysées, Brussel, G. van Oest, 1914.
Mesnil 1914c = Masaccio et la théorie de la perspective, La Revue de l’art ancien et moderne 35, 202, 10 januari 1914, p.145-157.
Mesnil 1915 = L’Allemagne et l’histoire de l’art. Réponse à M. Bode, Mercure de France CXI, 414, 1 juni 1915, p. 263-278.
Mesnil 1922 = Les origines de l’art des Pays-Bas au XVe siècle, La Revue d’Art 19-20 (deel 24), Antwerpen, 7-8-9, juli-augustus-september 1922, p. 37-56.
Mesnil 1924 = Prose et vers pour Clara, Parijs, 1924.
Mesnil 1926 = La Bibliothèque Warburg et ses publications, Gazette des beaux-arts 5, 14, september-oktober 1926, p. 237-241.
Mesnil 1927 = Masaccio et les débuts de la Renaissance, ’s Gravenhage, M. Nijhoff, 1927.
Mesnil 1928 = Die Kunstlehre der Frührenaissance im Werke Masaccios, in Vorträge der Bibliothek Warburg, Leipzig, Treubner, 1928, p. 121-146.
Mesnil 1929 = Conférences de la Bibliothèque Warburg, Gazette des Beaux-Arts 6, 1, 1929, p. 319–320.
Mesnil 1930a = Connaissons-nous Botticelli?, Gazette des Beaux-Arts 6, 4, juli 1930, p. 80-99.
Mesnil 1930b = Le problème de la troisième dimension chez les peintres néerlandais de la première moitié du 15e siècle, in Actes du XIIe Congrès international d’histoire de l’art, (Brussel, Koninklijke Musea voor Schone Kunsten van België, 20-29 September 1930), Brussel, 1930.
Mesnil 1934 = L’Orientation de l’histoire de l’art et la politique, Europe 141, 15 september 1934, p. 128-139.
Mesnil 1938 = Botticelli, Parijs, Albin Michel, 1938.
Mesnil 1939 = Raphaël, Parjis-Mulhouse, Éditions Braun, 1939.
Alle bijdragen van Mesnil in Nederlandse tijdschriften en kranten op digitale bibliotheek voor de Nederlandse letteren
Bibliografie over de auteur
Bonet 1964 = M.-N. Bonet, Dwelshauvers, Jean-Jacques, in C. Pennetier (ed.), Dictionnaire biographique du mouvement ouvrier français, deel, 1964, p. 135-136.
Bonet 1968 = M.-N. Bonet, Jacques Mesnil: journaliste et critique d’art, 1872-1940, master thesis, onder begeleiding van Jacques Droz, Université Paris I – Sorbonne, Parijs, 1968.
Hochmann 2019 = M. Hochmann, Jacques Mesnil’s Botticelli, in A. Debenedetti & C. Elam (ed), Botticelli Past and Present, Londen, UCL Press, 2019, pp. 218-231.
Lavalleye 1968 = J. Lavalleye, Jean-Jacques Mesnil, in Biographie nationale, Brussel, Académie Royale des Sciences, des Lettres et des Beaux-Arts de Belgique, 1968, 34, suppl. 6 (fasc.2), p. 596-604.
Mesnil 1909 = G. Mesnil, Stirner, Nietzsche e l’anarchismo, Il Pensiero, Jesi, 1909.
Min 2023 = E. Min, Zwart licht. Anarchisten in België rond 1900, Pelckmans, 2023, pp. 115-210.
Passini 2016 = M. Passini, Jacques Mesnil et la genèse des œuvres de Botticelli, in Histoires sociales de l’art : une anthologie critique, deel 2, Dijon, Les Presses du réel, 2016, p.41-48.
Saxl 1957 = F. Saxl, ‘Three Florentines:’ Herbert Horne, Aby Warburg, Jacques Mesnil, in Lectures 1, 1957, pp. 342-44.
